جاذبه هاي طبيعي شهرستان اورميه

۲۸ آذر ۱۳۸۹

جاذبه هاي طبيعي شهرستان اورميه                                                                                   

درياچه اورميه                                                                                                 

درياچه اورميه با وسعتي حدود 4810 كيلومتر مربع بزرگترين درياچه كشور محسوب مي شود. طول اين درياچه 130 الي 140 كيلومتر و عرض آن 15 الي 20 كيلومتر است و عمق متوسط آن 6 الي 15 متر مي باشد .                                                                      

درياچه اورميه يكي از منابع آبي آذربايجان در مغرب فلات آذربايجان كه از شمال به جنوب كشيده شده است .                                                                                            

گسل بزرگ اورميه از وسط اين درياچه مي گذردكه طي فعاليت اين گسل ، درياچه ي تكتونيكي اورميه در محل فرو نشست زمين تشكيل شده كه جهت آن موافق با جهت فرو نشست گسلي يعني شمال-جنوب مي باشد.دستگاههاي لرزه نگاري امروزه فعاليت اين گسل را نشان مي دهد.ارتفاع متوسط سطح آب درياچه از درياي آزاد حدود 1287 متر مي باشد . درياچه ي اورميه شورترين درياچه ي كشور است كه ميزان شوري آب اين درياچه در حدود 350 گرم بر ليتر است و تنها موجود زنده ي اين درياچه «آرتيميااورميانا» مي باشد. قابل ذكر است درياچه ي اورميه بعد از درياچه ي «بحرالميت» شورترين درياچه جهان بوده و لجن هاي اين درياچه خاصيت درماني دارد.                                                                                                                        

پارك ملي درياچه ي اورميه مجموعا متشكل از 102 جزيره ي بزرگ و كوچك مي باشد كه به جز جزيره اسلامي (شاهي) بقيه جزاير به صورت مناطق محافظت شده ، پارك ملي اعلام شده و در آنها حيوانات وحشي رها شده اند .


بؤلوم : تراختور یازار : elman 1 باخیش

وجه تسميه اورميه

۲۵ آذر ۱۳۸۹

وجه تسميه اورميه

 

شكل صحيح نوشتاري اين شهر اورميه مي باشد نه اروميه،پس بنابراين نام اورميه متشكل از دو كلمه «اور» UR  و «ميه» MİYƏ مي باشد.جزء نخستين اين كلمه تركي است و در زبان تركي 5000 سال قبل به نام تركي سومري ،«اور» به معني شهر و آبادي بوده است به طوري كه پايتخت كشور سورمها نيز «اور» نام داشته است و اين به واسطه ي همانندي فرهنگي و زباني غرب آذربايجان تحت عنوان دولت آراتتا با سومريان بوده زيرا كه در آن زمان زبان تركي سومري حالت بين المللي داشته و در ملل همجوار چون آشور و كلده و سامي هم نفوذ كرده است.كلمه اور در نام شهر اورومچي در ايلت تركستان چين هم ديده مي شود و حتي بارزترين شكل اين كلمه،كلمه ي اورشليم است كه قسمت اوليه ي آن نشان دهنده ي نفوذ زبان تركي سومري به زبانهاي سامي و عبري است.

اما جزء دوم اين توپونيم «ميه»MİYƏ نام قومي از تركان بوده كه 4000 سال قبل در اين منطقه ساكن بودند و ميتاني نام داشتند.ميتاني ها به تأييد بسياري از مورخين از جمله مركوارت و هرتسفلد ساكنين اوليه ي اين خطه و ترك زبان بودند.پس «اورميه» را مي توان به «شهر قوم ميتاني» معني كرد.بنابراين وجه تسميه ي اورميه به معناي «شهر آب» يا «تبار ما» و يا هر اسم و معني ديگري اشتباه به نظر مي رسد.

گرد آورنده:ائلمان توران

برگفته از كتاب نام آوران اورميه

منبع:http://urmuyurdu.mihanblog.com/



بؤلوم : تاريخ-كولتور یازار : elman 0 باخیش

عروس آذربايجان آخرين نفسهايش را ميكشد

۲۴ آذر ۱۳۸۹

آخرين تصاوير از نگين فيروزه اي ايران: "كوير اورميه - تأسيس 1389"


عروس آذربايجان آخرين نفسهايش را ميكشد


عصرايران - درياچه اروميه ، جايي كه روزگاري در همين نزديكي ها ، "نگين فيروزه اي ايران" خوانده مي شد ، و "عروس درياچه هاي ايران" ؛ اما امروز ، آن درياچه پهناور و بانمك ، تبديل به كويري شور و زشت شده است و مسوولان ، هنوز جلسه مي گذارند و چايي مي خورند كه چه كنند و چه نكنند!
چه تلخ و غمبار است كه بگوييم بياييد نقشه ايران را اصلاح كنيم و به جاي درياجه اروميه بنويسيم: "كوير اروميه - تأسيس 1389"






















عكس ها:ايرنا



يادت بخير نگين فيروزه اي سرزمين من





بؤلوم : تراختور یازار : elman 1 باخیش

وارليغيميز اورميه .....

۱۰ آذر ۱۳۸۹

وارليغيميز ، اوروميه.........

زهره وفايي

نه تك آذربايجان بئله قافقاز اولكه لرينه اوزوگ قاشي اولان اوروميه ، نه سعادت كي بيزيم وارليغيميز دير ! عدن جنتي ساييلان ، اودلار قايناغي ، دنيزلر ياتاغي ، آلتون تورپاغي ، مرد ايگيت لرله بيناسي قويولان اروميه ، ايه ر بو گون طاماح كار قودوز لارين آغزيني سولانديرير ، همين بو اوزه لليك لر اوزوندن دير . بئله وارليغي بسله مك ، اونا لايق اولان قده ر ديرله مك تابي كي اونون اصيل ماليك لري آاذربايجانلي لارين بورجودور . امپرياليستي اويون لارا دايانان اورمو ، بو گون چئشيدلي يول لارلا هده له نير و ضعيف لتمه سينه چوخ واسطه لر سينانير . آمما قارشي دا خور باخان دوشمان لارين حربه – زوربا لارينا باخماياراق ، اورمو آذربايجانين گوز ببه يي كيمي دايانير – ساخلانيلير و ساخلانيلاجاق دير ! بو وارليغيميزي مختصرجه تانيماق ايچون بير نئچه معلومات :

غربي آذربايجان آدلانان اورمو ولايتي 660/43 كيلومتير مربع گئنيش ليي و ايران اولكه سيندن 25/2% يئر آلير . اورمو مين لر سنه اونجه ده ( چي چس ) و يا ( تي تس ) آدلانان دنيزجيك يئرلري و سنورتيك دورونده آغير وولكان لار اوزوندن ، نهنگ داغلار و چوخلو قورولوق لار اوندا يارنميش دير . خزر دنيزيندن بير پارچا اولان اورمو گولو بو گون سهند – زاگرس – ساوالان – آرارات و قافقاز كيمي داغلارين آناسي ساييلير . سايي سيز چشمه لر – چاي لار – چمن ليك لر بو اولكه ده يارانميش دير . بو گون 2496660 سايي دا نفوسا ماليك اولان بو ايالتين آدليم شهرلري عبارت اولور : سولد.ز ( نقده ) – سويوق بولاق ( مهاباد ) – اشنويه – سردشت – پيرانشهر – بوكان – قوشاچاي ( مياندوآب ) – تيكاب – صايين قالا ( شاهين دژ ) – خوي – سالماس – چالدران و ماكي . اورمو گولو 4810 كيلو متير مربع گئنيش ليك له 130-140 كيلومتير بويو و 15 - 40 كيلومتير اني و 5 – 6 متير ده رين ليي واردير . اونون آدالارينين گئنيش ليي اوست – اوسته 334 كيلومتير مربع دير . بو گولون سويو اوندا اولان دوز باخيميندان بحرالميت دن سونرا دايانير و اوندا ياشايان تكجه حيات ( آرتميا ) دير . اورمو گولوندن سونرا بو ايالت ده بيرده ( مر ميشو ) دنيزجيي واردير . بو دنيزجيك 5 هكتار گئنيش ليي و قيزيل آلا باليق لارين ياشام يئري دير . مرميشو اورمودان 45 كيلومتير باتي سمتينه يئرله شير . اورمونون قميش ليك لري 5075 كيلو متير مربع اولاراق 160 سايي دا چئشيدلي قوش لارين يوواسي سانيلير . آدليم و تانينميش قميش ليك لردن بير نئچه سي : شيطان آباد – ياديگارلي – جويوت آياد – باب علي – كانلي – قارا گول – يويول آباد – قارا قوش – قارا بولاق – ياريم قيه – ساري سو – آغ زيارت – حسنلو – داش ترگه – قپي قازان – بيرگه – آغ گول – عشق آباد و شور گول .

اورمودا آخان چاي لارين بير نئچه سي : جيغاتي ( زرينه رود ) – چيمن رود ( سيمينه رود ) – قوشا چايي – سويوق بولاق چايي – باراندوز چايي – زولا چايي – آراز چايي – زاب و قيدار چاي لاري . ها بئله گودار چايي – نازلي چاي – روضه چاي – شهر چايي – خرخرا چايي – قطور چايي – زنگيمار – بالا زاب - ...چاي لاري . بو چاي لارين آخيميندان گوزه ل – گوزه ل شلاله لر يارانميش دير . اونلاردان بير نئچه سي : شلمه ش شلاله سي – سولو شلاله ( سولوك ) – سوله توكه ل شلاله سي – قالاجيق شلاله سي . آنجاق ايستي و مانريال سولاردان دا بو اولكه نصيب سيز قالماميش دير . اونلاردان بير نئچه سي : زندان سويو – كيراو سويو – يئتدي گوز ( يئتميش گوز ) – باش كند سويو – ايستي سو ( قوشچو سويو ) –

بو چاي لار – داغ لار كوكسونده چوخلو كوهول لرده يارانميش دير . اونلارين بير نئچه سي : فرهاد كوهولو – تاخت قالا – غار داغي – كهريز – دانيال – زندان كوهولو – بابا حسن – غيب آباد – كرفتو – و ان اونملي سي اولان سهولان كوهولو دور كي گوزه ليك ده دوغروسو ميثال سيز بير كوهول دور . اورمونون سايي سيز هاريتاژ ( قورولان ) يئرلري واردير و بو يئرلرده اولان بيتگي لر و جنه ورلرين دوغرو سايي سي بو گونه دك هئچ كيمسه يه بللي اولماييب دير . بو قورولان يئرلرين بير نئچه سي : اورمو گولونون چئوره سي – ميراكل – آغ كند – كاكي – اورتاق اورمو چئوره سي – و هابئله : اورمونون بند و توت لوق لار يئري – مرميشو گولو – قاسملو دره سي ( شهدا دره سي ) – خوش آك دوزلويو ( اسكي و قيش ايدمان لار يئري ) – نازلو يئرلري – كاظم داشي – باري ليمان جيي – رشكه ن و گولمان خانا ليمان لاري – اوزوم لوك لر – فيره رق ياشيل ليغي – زلزله چشمه سي – په سه يي ( خوي دا ) – ثزيا گوزلو ( ماكي دا ) – سويوق بولاق سددي – سهولان كوهولو و سايره .

بونلاردان علاوه اورمو و دوغروسو بو گون غربي آذربايجان آدلانان ايالت بير قديم و چوخ اسكي تاريخه ماليك اولاراق اوندا اولان تاريخي اثرلر ده سايا گلمز دير . تاسف له بئله ده يرلي اثرلر بير گون سايمامازليق دان بوراخلميشدي ايه ر ، بوگون ديگر مدعي لره ادعا آغاجي اولاراق هر گون بير بينا و هر گون بير اثره بير يئني صاحاب تاپيلير ! بير ائيله كي اورمولولار ( كاش او بوراخيلان گونلر اولايدي ! ) دئيرلر و بو يولدان يئتيمه ميش خانليق ادعاسي ائده ن لره هويوخ قاليرلار ! هر حال دا تاريخ اوز آناسيني ياخشي تانير ، بير نئچه بينا و اثرلرين آديني اوخوياق : اورمونون ميناره جامعي ( اوشارلار دوروندن قالان ) – اورمونون مركز جامعي ( اسكي بازاردا اولان جامع – اونجه آتشكده وارميش ) – امام زادا بركشلي بيناسي – مطلب خان جامعي ( خوي – ايلخاني لر دوروندن ) – اوچ گونبذلي بينا ( اورمو دا 6 نجي عصيردن قالان ) – حسنلو ديكي ( 6000 ايل ميلاددان اونجه دن قالان اثرلر ) – هفته وان كنيسه سي ( آسوري لره عايد ) – مفانجوق ديكي – قارني ياريق كوهولو – امام زادا بهلول – پير احمد كند مزارليغي – دامبار شهرينين اثرلري – آراز ايلك سددي – ده مير تپه يايلاغي – زنگمار چايي – زرزر كنيسه سي – ماكي بلديه بيناسي – قيرميزليخ دره سي – توملوس مزارليغي – شيخ معروف چشمه سي – قالات گاه قالاسي – فخري گاه قالاسي – ساري قولو خان قالاسي – لجه حامامي – ميرزا رسول جامامي – شاعرلر مزاري – بوداق سولطان مقبره سي – اندر قاش شهر بيناسي – اكه تاغي – باروق حامامي – ستارخان كورپوسو – فخري گاه كوهولو ( فراتيس دوروندن قالان ) – قارا كنيسه – باغچاجيق بيناسي ( ماكي – قجرلردن قالان ) – كلاه فرنگي بيناسي ( ماكي – قجرلردن قالان ) – تخت سليمان ( تيكاب – دوردونجو ايران آدينا يونسكو دا ثبت اولان اثر – اسلام دان اونجه ) – زندان بيناسي ( تيكاب ) – سيد صدرالدين مقبره سي ( چالدران – شاه اسماعيل دوروندن ) – شمس تبريز ميناره سي ( خوي – صفوي لر ) – خان تختي داش قازمالاري ( سلماس – اسلام دان اونجه ) – ننه مريم كنيسه سي ( اونجه آتشكده وارميش ) – بسطام قالاسي ( قارا ضياالدين – 7 نجي عصير ) – اسماعيا آغا قالاسي – كاظم خان داشي ( 350 متير اوجاليغيندا اولان داش قالا ) – بردوك قالاسي – كورچين قالاسي – دم دم قالاسي – راووز قالاسي ( ماكي – 3000 ايل ميلاددان اونجه ) – اورمو بازاري – حامام لاري و جامع لري – خوي بازاري ( شاه طهماسب دوروندن ) – داش دروازا ( خوي ) – خاتون كورپوسو ( 1170 هجري قمري )- بئش گوز كورپوسو ( ماكي 10 نجي عصير ) – قوطور كورپوسو – سويوق بولاق جامعي – سردار جامعي – اورمو بلديه بيناسي ( 1310 دا آلمانلي لار بينا ائتميش ) .

بو معلومات لار آذربايجانين مين گوشه سيندن بير گوشه سي اولاراق يقين كي آز – چوخو واردير . اونا گوره ده حورمتلي چاليشان دوستلاردان خواهش اولونور قالان حيصه سيني يازيب و يايسينلار . آذربايجاني دوغرو تانيتماق و دوغرو تانيماق هر بير آذربايجانلي نين دانيلماز بورجودور !


بؤلوم : تراختور یازار : elman 2 باخیش

زنگ انقراض حيات وحش در درياچه اورميه به صدا درآمد

۱۰ آذر ۱۳۸۹

زنگ انقراض حيات وحش در درياچه اورميه
سليماني روزبهاني:
زنگ انقراض حيات وحش در درياچه اورميه به صدا درآمد
اورميه - خبرگزاري مهر: معاون مدير ملي طرح حفاظت از تالابهاي ايران با اشاره به ادامه روند خشكسالي و افزايش غلظت نمك درياچه اروميه، گفت: زنگ خطر انتقراض و از بين رفتن زيست حيات وحش اين درياچه به صدا درآمده است.

به گزارش خبرنگار مهر در اورميه، محسن سليماني روزبهاني پيش از ظهر چهارشنبه در در سمينار بررسي مسائل حوزه آبريز درياچه اروميه افزود: متاسفانه در صورت ادامه اين روند شاهد كاهش تعداد پرندگان مهاجر ورودي به جزاير درياچه اورميه و تالابهاي اطراف آن، بخصوص جمعيت فلامينگوها خواهيم بود.

وي با بيان اينكه تغييرات كاربري اراضي در حوزه تلابهاي كشور، تخليه فاضلاب شهري، روستايي و خشكسالي، تالابها را تحت تاثير قرار مي‌دهد، بيان داشت: افزايش نمك و مواد شيميايي در هوا براثر خشك شدن درياچه اروميه، تغيير زمان‌بندي فصل‌ها، افزايش ابتلا به سرطان، افزايش روزهاي بدون باران و تغيير در زمان كشت و برداشت از عوامل تاثيرگذار ادامه اين روند در منطقه خواهد بود.

معاون مدير ملي طرح حفاظت از تالابهاي ايران با يادآوري اينكه درياچه اروميه در حوزه سه استان آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي و كردستان قرار دارد، اظهار داشت: اجراي طرحهاي توسعه اي در اين سه استان، در حال حاضر وضعيت درياچه اورميه را در نقطه بحراني قرار داده است.

سليماني روزبهاني متوسط تراز آبي درياچه اروميه را 127.37 مترمكعب اعلام و خاطر نشان كرد: هم اكنون تراز آبي درياچه اورميه حتي در متوسط‌‌‌ترين وضعيت نيز قرار نداشته و آب درياچه اورميه بيش از سه متر پايين‌تر از تراز اكولوژيكي آن است.

وي با اشاره به اينكه جمهوري اسلامي ايران عضو كنوانسيون تنوع محيط زيست و از جمله ميزبانان كنوانسيون رامسر بود، گفت: در اين راستا 23 تالاب در سايت رامسر ثبت شده و همه تعهدات در مجامع بين‌المللي مطرح شده و در حال اجرايي كردن پروژه‌ها هستيم.

اين مقام مسئول در ادامه سخنان خود افزود: ايران داراي هزار زيستگاه، 100 ايستگاه تالابي و 80 تالاب بين‌المللي بوده و نيز مسير عبور پرندگان مهاجر و زيست بومي مهم براي آنها است.

سمينار بررسي مسائل حوزه آبريز درياچه اروميه به ميزباني شركت آب منطقه اي آذربايجان غربي با حضور تمامي مديران شهرستاني و نمايندگاني از سازمانهاي جهاد كشاوري و حفاظت از محيط زيست در اورميه برگزار شد.



بؤلوم : تراختور یازار : elman 0 باخیش

توركجه باياتيلار

۴ آذر ۱۳۸۹

توركجه باياتيلار

لاي لاي بئشيگيم لايلاي

ائويم-ائشيگيم لايلاي

سن يات شيرين يوخودا

چكيم كئشيگين لايلاي



بؤلوم : تراختور یازار : elman 0 باخیش

مسجد قاضي روستاي شيشوان عجب شير، زيباترين مسجد تاريخي ايران

۴ آذر ۱۳۸۹

مسجد قاضي روستاي شيشوان عجب شير، زيباترين مسجد تاريخي ايران













سقف بي نظير و ديدني مسجد قاضي روستاي شيشوان عجب شير بر روي شش ستون چوبي و پايه هاي آن بر قطعات سنگ استوار است.









سقف بي نظير و ديدني مسجد قاضي روستاي شيشوان عجب شير بر روي شش ستون چوبي و پايه هاي آن بر قطعات سنگ استوار است.

مسجد زيباي قاضي روستاي شيشوان زيباترين مسجد تاريخي منطقه عجب شير از دوران صفويه به نسل هاي كنوني به يادگار رسيده است.

اين مسجد زيباي چوبي كه شاهكاري از هنر معماري اسلامي به حساب مي آيد، در وسط ميان مركزي روستاي شيشوان قرار گرفته و از آن به عنوان عبادتگاه از سوي مومنان محلي و بازديدكنندگان استفاده مي شود.

سقف چوبي اين مسجد كه در تزيين آن از طرح هاي زيباي گل و بوته و طرح هاي اسليمي استفاده شده و ديدگان انسان را نوازش مي دهد. سقف بي نظير و ديدني اين مسجد بر روي شش ستون چوبي و پايه هاي آن از قطعات سنگ استوار مي باشد.

مسجد قاضي كه از نظر معماري به مساجد تاريخي سفيد مراغه و كبود بناب مشابهت دارد، جزو اولين مساجد تاريخي چوبي كشور محسوب شده و به طاقچه هاي پنج و هفت قومي مهياست. ارتفاع اين مسجد و همچنين پايه هاي سنگي آن در مقايسه با ديگر مساجد چوبي منطقه كوتاه تر بوده و از سادگي خاصي برخوردار است.

منبع



بؤلوم : تراختور یازار : elman 0 باخیش

1 |

 

بلاگا گؤره


    سلام
    عزيز گؤروشجو لر بلوقوما خوش گليبسينيز
    بو بلوقدا گؤزل آذربايجانيميزا گؤره يازيلار - شكيللر و.. اولاجاقدير
    هدفيميز ديليميزي قوروماق و آذربايجانا وفالي بير اؤولاد اولماقدير
    يوروملارينيزي گؤزله ييرم


سایغاج